'Verkeerde' vrienden. Wat nu?

Je kind gaat vaker buiten de deur afspreken, en je weet niet precies met wie hij of zij uithangt. Heb je het vermoeden dat je kind optrekt met foute vrienden? Hoe kun je er als ouder mee omgaan wanneer je kind voor een vriendschap kiest waar jij als ouder niet echt achter kunt staan ? Dít is waarschijnlijk de reden en zó kun je ermee omgaan…

Het hebben van vrienden is voor bijna ieder kind belangrijk. En bij het ouder worden neemt het belang van vriendschappen enkel maar toe. Op de kleuterleeftijd zijn vriendjes vooral belangrijk als speelkameraadje en aan het eind van de lagere school betekenen vriendschappen al zoveel meer voor kinderen. Binnen vriendschappen leren kinderen veel sociale vaardigheden, ze doen mensenkennis op, leren een mening vormen en voor zichzelf op te komen. Een kind leert binnen een vriendschap ook veel over zichzelf, wie ben ik en waar sta ik achter, en hoe uit ik dat naar anderen. Vrienden geven natuurlijk emotionele steun, helpen nieuwe situaties aan te durven (samen sta je sterk) en kunnen een kind veel zelfvertrouwen geven.

Maar wat gebeurt er als het kind met vrienden omgaat die niet bij hem passen en juist negative invloed op hem uiten?

Wie zijn die "foute" vrienden?

Over wat een 'verkeerde vriend(in)' is verschillen ouders nog al van mening en dit is ook situatie-afhankelijk. De ene ouder kan een vriend als 'verkeerd' zien omdat hij een grote mond heeft, terwijl een andere ouder dit enkel ziet als wat onwenselijk gedrag. Spijbelen is een voorbeeld waarbij ouders het wel eens zijn dat het een 'foute' vriendschap betreft.

Het ene kind kan ook beter omgaan met de verkeerde invloeden van vrienden dan het andere kind. Ouders van een kind dat erg beïnvloedbaar is, zullen een vriendschap eerder als verkeerd beschouwen dan ouders die weten dat hun kind wel weerstand kan bieden aan wat groepsdruk en zich niet zo maar laat overhalen tot ongewenst gedrag.

Over hel algemeen kan gesteld worden dat een vriendschap als 'verkeerd' beschouwd wordt wanneer een kind onder invloed van een vriend gedrag vertoont of in situaties verzeilt raakt die de ouders als niet wenselijk beschouwen. Belangrijk hierbij is dat de ouders er van overtuigd zijn dat hun kind zonder deze vriend niet in deze situatie geraakt zou zijn of dit gedrag zou hebben laten zien. Wanneer een kind weinig tot niet wil praten over de vrienden die hij of zijn heeft en wanneer vrienden nooit bij het kind thuis komen, ook niet om het kind op te pikken of zo, is dit een signaal dat de ouders wat extra alert moeten zijn op deze vriendschappen.

Waarom voelt je kind zich aangetrokken tot foute vrienden?

Interesse

Een kind kiest over het algemeen niet bewust voor 'verkeerde' vrienden. Er ontstaat een band tussen twee kinderen en gaande weg de vriendschap gaat deze een richting op die de ouders als minder wenselijk beschouwen.

De aantrekkingskracht tot het goedgebekte, pittige kind is groot – vooral voor kinderen die zelf iets terughoudender zijn. Het onzekere kind kijkt op tegen het stoerdere kind en wil zich spiegelen aan dit kind. Vaak in de hoop ook wat meer te gaan durven of ook wat populairder te worden. En het stoere kind heeft het onzekere kind nodig om zijn status te behouden en ervaart ook dat het wat onzekere kind makkelijk te sturen is. Onzekere kinderen kunnen erg gevoelig zijn voor groepsdruk en hierdoor makkelijk beïnvloedbaar zijn. Zo ontstaat een wisselwerking tussen deze kinderen en kan een vriendschap ontstaan.

Sociale vaardigheden

Soms zien we ook bij kinderen die 'verkeerde' vriendschappen aangaan ook verkeerde of ontbrekende sociale vaardigheden. Een kind dat zich sociaal gezien niet zo goed staande weet te houden is ook meer beïnvloedbaar dan een kind dat zich sociaal gezien goed weet te redden.

Afzetten tegen ouders

De wens zich af te zetten tegen de ouders en hun normen en waarde is hier ook een reden voor deze keuze: "ik doe wat ik zelf wil" Het kind kiest dan juist voor die kinderen waarvan het kind weet dat het dingen doet die de ouders afkeuren. Er is dan wel sprake van bewust voor 'verkeerde 'vrienden kiezen.

Overigens is er vaak ook niet zo zeer sprake van een 'verkeerde' vriend, maar meer sprake van een groepje jongeren die elkaar wat opjutten en onder invloed van elkaar gedrag laten zien dat niet wenselijk is, gedrag dat ze als individueel nooit zouden laten zien. In deze situaties moeten ouders onder ogen zien dat hun kind net zo goed ook onder deze 'verkeerde' vrienden valt en ook andere kinderen negatief beïnvloed.

Wat kan jij als ouder doen?

Het meest simpele zou zijn als je het gewoon kunt verbieden. Maar dat werkt natuurlijk niet zo simpel. Sterker nog: juist de dingen die verboden worden, worden extra interessant gemaakt. Verbieden werkt vaak averechts. Het 'foute' vriendje wordt door het verbod interessanter en een verbod zorgt er vaak ook voor dat het kind het gevoel heeft het op te moeten nemen voor de bewuste vriend of vriendin. Daarnaast kan je kind, als hij al echt bevriend is met deze persoon, het als een persoonlijke aanval zien op zijn vriend en hem of haar juist gaan beschermen. Ook kan je ervoor zorgen dat je kind gaat zwijgen over deze persoon en alles stiekem gebeurt. Daarbij raak je als ouder met een verbod ook het zicht op de vriendschap kwijt. In vele situaties buitenshuis is er nog contact mogelijk met deze 'verkeerde' vriend(in) en wanneer de vriendschap verboden is zal het kind hier niet meer over vertellen.

Maar wat doe je dan wel? Het klinkt misschien heel tegenstrijdig, maar eigenlijk bereik je het meest als je gewoon open met hem praat.

Krietiek geven is een grote "No go"! Praat erover, wees duidelijk en blijf betrokken.

1. Geef niet te veel kritiek op foute vrienden

Probeer niet overal commentaar op te geven, maar je hoeft uiteraard niet iedere vreemde actie van de vriend(in) van je kind te tolereren.

Als jij continu kritiek hebt op die ene foute vriend(in), zal je kind zich geroepen voelen om hem of haar te verdedigen. En dit zorgt er juist voor dat de band tussen hen alleen maar sterker wordt…

2. Praat over de gevoelens van je kind

Ga eens een gesprek aan over de vriendschap van je kind. Wat vindt je kind leuk – of juist niet leuk – aan zijn of haar vriend(in)? Kinderen kunnen zelf ook gemengde gevoelens hebben over hun vriendschappen. Daarom is het belangrijk dat je dit bespreekbaar maakt, want op deze manier kun je je kind helpen om te gaan met deze gevoelens.

Als je kind bijvoorbeeld aangeeft dat hij of zij het vervelend vindt als de bewuste vriend(in) onbeleefd is tegen een docent, kunnen jullie concluderen dat dit gedrag een bepaalde grens overschrijdt. Tijdens dit gesprek kunnen jullie bespreken op welke manier je kind het best kan omgaan met dit soort situaties.

3. Wees duidelijk over de grenzen binnen het gezin

Het kan geen kwaad om de grenzen binnen jullie gezin nog eens goed te benadrukken – vooral als je merkt dat je kind dit kwijt begint te raken. Je kunt bijvoorbeeld nogmaals benoemen dat spijbelen niet wordt getolereerd.

Als je thuis duidelijke grenzen hebt, zal je kind eerder inzien dat bepaald gedrag van zijn of haar vriend(in) niet door de beugel kan. Dit zal er uiteindelijk voor zorgen dat je kind verstandige keuzes maakt en zich niet laat meeslepen door foute figuren.

4. Andere vrienden

Je zou kunnen proberen om je kind de kans te geven meer mensen te ontmoeten. Komt hij/zij in contact met leukere mensen, zeg maar, dan zal hij kunnen gaan inzien welke nadelen de ‘verkeerde’ vriend heeft. Laat hem bijvoorbeeld op een nieuwe (sport)vereniging gaan.

5. Blijf betrokken en toon vertrouwen

De meest waardevolle regel is waarschijnlijk dat je betrokken moet blijven bij de vriendschappen van je kind en toon vertrouwen in hem/haar. Toon interesse, wees eerlijk (is het vriendje echt zo onmogelijk of is het meer jouw vooringenomen idee?), vraag naar zijn mening en deel jouw mening, zonder hierbij het vriendje zelf aan te vallen. Uiteraard mag je jouw grenzen stellen. stel je uiteraard gewoon wel grenzen aan zijn gedrag!

Bovendien, laat je vertrouwen in je kind duidelijk zien. door de vier andere tips te volgen, laat je merken dat je weet dat hij de juiste beslissing gaat nemen, dat hij het snapt. Vertrouw ook op jezelf dat jij alles hebt gegeven en uitgelegd zodat je kind de juiste beslissing zal nemen.

Schroom nooit om eventueel professionele hulp te zoeken.